Marcus Aurelius Heykeli 65 Yıl Sonra Türkiye’ye Döndü

Roma İmparatoru Marcus Aurelius’un Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan bronz heykeli, ABD’den Türkiye’ye iade edildi. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy: “Tarihi bir başarı.”

ANKARA – 19 Temmuz 2025: Roma İmparatoru Marcus Aurelius’a ait bronz heykel, 1960’lı yıllarda Burdur’daki Boubon Antik Kenti’nden kaçırılmasının ardından 65 yıl sonra Türkiye’ye iade edildi. ABD’nin Ohio eyaletindeki Cleveland Sanat Müzesi koleksiyonunda bulunan eser, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kararlı diplomatik ve bilimsel çabalarıyla ülkeye geri getirildi.

“Tarihi Bir Zafer” – Bakan Ersoy: Tırnaklarımızla Kazıdık

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada bu süreci “tarihi bir zafer” olarak tanımladı. Ersoy:

“Biz haklıydık, kararlıydık, sabırlıydık ve kazandık. Tırnaklarımızla kazıyarak gereken delilleri topladık. Marcus Aurelius artık ait olduğu topraklarda.”

Bakan Ersoy, heykelin Ankara’da düzenlenecek özel bir sergide sanatseverlerle buluşturulacağını da duyurdu.

Marcus Aurelius Heykeli Nereden Nereye?

MS 2. yüzyıla tarihlenen Marcus Aurelius heykeli, Boubon Antik Kenti’ndeki Sebasteion yapısına aitti. 1960’lı yıllarda yapılan kaçak kazılarla yurt dışına çıkarıldı. Daha sonra ABD’nin Ohio eyaletinde bulunan Cleveland Sanat Müzesi koleksiyonuna dahil oldu.

Türkiye’nin eser üzerindeki hak iddiası, 2021 yılında New York Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik Soruşturmaları Birimi (HSI) ile başlatılan ortak soruşturma sonucunda kabul gördü.

Mahkemeden Laboratuvara Uzanan Süreç

Cleveland Müzesi, heykelin iadesine itiraz ederek 2023’te dava açtı. Ancak Almanya’daki Curt Engelhorn Arkeometri Merkezi tarafından yapılan analizlerde heykelin Boubon toprağında bulunduğu bilimsel olarak kanıtlandı.

Heykelin ayak ölçülerinin kaide üzerindeki izlerle birebir uyuşması, tanık ifadeleri, sandalet örnekleri ve toprak bileşimi testleri, Türkiye’nin iddiasını güçlendirdi.

“Tırnaklarımızla Toprak Örneği Aldık”

Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanı Zeynep Boz, Marcus Aurelius heykelinin içinden referans niteliğinde toprak örneği alınması sürecini detaylandırdı. Boz, “Toprak gelmiyordu, son çare olarak tırnaklarımızla kazıyarak numune aldık” dedi.

Karşılaştırmalar, Burdur Müzesi’nde korunan Valerianus heykeli ile Marcus Aurelius’un aynı ortamda korunmuş olduğunu doğruladı. Tüm bu deliller sonrası Cleveland Müzesi davadan vazgeçti.

Diğer Heykeller de Türkiye’ye Döndü

Süreç yalnızca Marcus Aurelius ile sınırlı kalmadı. Lucius Verus, Septimius Severus ve Caracalla gibi Roma imparatorlarına ait başka eserler de Türkiye’ye iade edildi.

Sergi Ankara’da Açılıyor

Heykel, yakın zamanda Ankara’da düzenlenecek sürpriz bir sergide sanatseverlerin ziyaretine açılacak. Bakanlık, yurt dışına kaçırılan kültürel varlıkların iadesi konusunda kararlılıkla çalışmalarını sürdürüyor.